Historia
Historia Modlitwy Głębi
Historia działalności kontemplacyjnej
Symbol Zachodu Kontemplacyjnego
Chrześcijańska tradycja kontemplacyjna
Chrześcijańska tradycja kontemplacyjna
Chociaż w ostatnich stuleciach słowo kontemplacja nabrało innych znaczeń i konotacji, miało ono specyficzne znaczenie przez pierwsze 16 wieków ery chrześcijańskiej. Św. Grzegorz Wielki podsumował to znaczenie pod koniec VI wieku jako poznanie Boga przesiąknięte miłością. Dla Grzegorza kontemplacja była zarówno owocem refleksji nad Słowem Bożym w Piśmie, jak i cennym darem Bożym. Kontemplację nazywał „odpoczywaniem w Bogu”. W tym „odpoczynku” umysł i serce nie tyle szukają Boga, ile zaczynają doświadczać tego, czego szukały. Stan ten nie jest zawieszeniem wszelkiej działalności, ale sprowadzeniem wielu aktów i refleksji do jednego aktu lub myśli w celu podtrzymania zgody na obecność i działanie Boga.
W tym tradycyjnym rozumieniu kontemplacja, czyli modlitwa kontemplacyjna nie jest czymś, co można osiągnąć poprzez wolę, ale raczej jest darem Bożym. To otwarcie umysłu i serca – całej istoty – na Boga. Modlitwa kontemplacyjna jest procesem wewnętrznej przemiany. Jest to relacja zainicjowana przez Boga i prowadząca, jeśli się zgodzimy, do Boskiego zjednoczenia.
Kontemplacje chrześcijańskie i praktyki kontemplacyjne na przestrzeni dziejów
Modlitwa kontemplacyjna nie jest bynajmniej nowoczesnym dodatkiem do chrześcijaństwa. Kontemplacyjna modlitwa chrześcijańska ma przedstawicieli w każdym wieku. Forma modlitwy kontemplacyjnej była po raz pierwszy praktykowana i nauczana przez Ojców Pustyni Egiptu, Palestyny i Syrii, w tym Ewagriusza, św. Augustyna i św. Grzegorza Wielkiego na Zachodzie oraz Pseudo-Dionizego i Hesychastów na Wschodzie.
W średniowieczu chrześcijańską tradycję kontemplacyjną reprezentują św. Bernard z Clarivaux, Wilhelm św. Później autor Naśladowanie Chrystusa i mistycy angielscy z XIV wieku, tacy jak autor Chmura niewiedzy, Walter Hilton, Richard Rolle i Julian z Norwich stali się częścią chrześcijańskiego dziedzictwa kontemplacyjnego.
Po reformacji karmelici św. Teresy z Avila, św. Jana od Krzyża i św. Teresy z Lisieux; francuska szkoła pisarzy duchowych, w tym św. Franciszka Salezego, św. Jane de Chantal i kard. Berulle; jezuici, w tym ojcowie De Caussade, Lallemont i Surin; benedyktyni, jak Dom Augustine Baker i Dom John Chapman, oraz współcześni cystersi, jak Dom Vital Lehodey i Thomas Merton, kultywowali w swoim życiu praktyki, które, jak wierzyli, prowadziły do duchowego daru kontemplacji.
Współczesne praktyki kontemplacyjne
W XX i XXI wieku różne zakony, zwłaszcza jezuici i karmelici bosi, podjęły inicjatywy, aby odnowić orientację kontemplacyjną swoich założycieli i dzielić się swoją duchowością ze świeckimi. Ponadto kilku mnichów, takich jak ojcowie Thomas Keating i John Main, podjęło pionierskie wysiłki, aby odpowiedzieć na wezwanie Soboru Watykańskiego II do powrotu do Ewangelii i teologii biblijnej jako głównych źródeł duchowości katolickiej. Produktem tych inicjatyw jest mnóstwo nowoczesnych praktyk modlitewnych opartych na historycznym nauczaniu kontemplacyjnym.
Modlitwa wiary, Modlitwa serca, Modlitwa czysta, Modlitwa prostoty, Modlitwa prostego szacunku, Aktywne skupienie, Aktywna cisza i Nabyta kontemplacja to nazwy nowoczesnych praktyk opartych na praktykach historycznych i mających na celu przygotowanie praktykujących do kontemplacji. Praktyki, wokół których zbudowano Kontemplacyjny Wysięg, Modlitwa Głębi i Lectio Divina, to dwie takie praktyki. Centralna modlitwa i Lectio Divina wywodzą się ściśle ze starożytnych chrześcijańskich praktyk kontemplacyjnych i są próbą przedstawienia tych praktyk w zaktualizowanych formatach, które przemawiają do wspólnoty świeckiej.
W wielu przypadkach współczesne chrześcijańskie praktyki kontemplacyjne służą jako pomost w dialogu Wschód-Zachód, a także droga do domu dla wielu chrześcijan, którzy udali się na Wschód w poszukiwaniu duchowej mądrości.
W tym 45-minutowym filmie trzej założyciele ruchu Centering Prayer — Thomas Keating, Basil Pennington i William Meninger — wspólnie opowiadają o tej historii.